بازگشت
استئوآرتریت چیست ؟
نام دیگر آن ساییدگی آرتروز است.استئوآرتریت یک آسیب پیش رونده در خاصیت طبیعی ضربه گیری مفاصل است. این مشکل می تواند منجر به ناراحتی در مفاصل مبتلا و شاید درد در زمان خم کردن مفاصل لگن یا زانو، درد در ناحیه انگشتان در زمان تایپ کردن شود.اغلب افراد بالای ۶۰ سال درجاتی از استئوآرتریت را دارند ولی این مشکل در برخی افراد در دهه ی سوم و چهلرم زندگیشان ممکن است ایجاد شود.
علائم استئوآرتریت:
علائم استئوآرتریت به تدریج ایجاد می شوند. شما ممکن است متوجه درد در زمان حرکت و یا در زمانی بی حرکتی طولانی در برخی از مفاصل شوید.مفاصل مبتلا ممکن است خشکی داشته باشند.معمولا استئوآرتریت منجر به خشکی صبحگاهی می شود که در کمتر از ۳۰ دقیقه از بین می رود. وقتی که استئوآرتریت مفاصل دست را درگیر می کند، برخی افراد دچار بزرگ شدگی در استخوان های انگشت می شوند که می تواند دردناک باشد یا نباشد.
چه زمانی استئوآرتریت دردناک است؟
در اغلب موارد استئوآرتریت در مفاصل تحمل کننده ی وزن مانند زانوها لگن و یا ستون فقرات ایجاد می شود.همچنین این مشکل در انگشتان شایع است.دیگر مفاصل مانند آرنج، مچ دست یا مچ پا معمولا درگیر نمی شوند مگر آنکه دچار آسیب قدیمی شده باشند.
علت استئوآرتریت چیست؟
هر مفصلی یک لایه ی غضروفی دارد که جذب کننده ی ضربه است.این مواد بالشتکی لاستیک مانند محکم در انتهای استخوانها قرار دارند و در مفاصل سالم اصطکاک را کاهش می دهد. به طور معمول به تدریج با افزایش سن مفاصل ما خشک تر و غضروف مستعد ساییدگی می شود.به طور همزمان استفاده ی مکرر مفاصل در طی سالها غضروف را تحریک می کند.اگر به اندازه ی کافی غضروف از بین برود به طوری که استخوان روی استخوان قرار بگیرد ،درد ایجاد می شود و محدودیت حرکت به وجود می آید.
عوامل خطرسازی که شما نمی توانید کنترل کنید:
یکی از مهمترین عوامل خطرساز استئوآرتریت چیزی است که ما قادر به کنترل آن نیستیم ؛یعنی افزایش سن.جنسیت هم در این قضیه نقش دارد. در بالای سن ۵۰ سال، زنان بیشتر از مردان دچار استئوآرتریت می شوند.در اغلب موارد این شرایط ناشی از ساییدگی ایجاد شده طی سالهای متمادی است ولی برخی افراد یک ضایعه ی ژنتیکی یا اختلال مفصلی دارند که آنها را در معرض ابتلای بیشتر به استئوآرتریت قرار می دهد.
عوامل خطرسازی که شما می توانید کنترل کنید:
به دلیل اینکه مفاصل آسیب دیده بیشتر در معرض استئوآرتریت هستند، انجام هرکاری که به مفاصل آسیب بزند احتمال استئوآرتریت را بالا می برد.این شامل ورزشهایی می شود که احتمال آسیب در آنها زیاد است و یا شغل هایی که نیاز به حرکت تکراری مانند خم کردن زانو برای کار روی کف زمین دارد.چاقی یک عامل خطرساز دیگر است که مخصوصا به استئوآرتریت دستها،زانوها و لگن مرتبط هست.
تاثیر استئوآرتریت روی زندگی روزانه:
استئوآرتریت هر شخصی را به صورت متفاوتی تحت تاثیر قرار می دهد.بعضی از افراد با وجود تخریب مفاصلشان علائم کمی دارند.دیگران ممکن است درد و خشکی ای تجربه کنند که در فعالیت روزانه شان اختلال ایجاد می کند.اگر بررسی های استخوانی در مفاصل کوچک انگشتان ایجاد شود کارهایی مانند بستن دکمه ی پیراهن می تواند سخت شود. استئوآرتریت زانوها یا لگن می تواند به لنگش منجر شود و استئوآرتریت ستون فقرات می تواند باعث ایجاد درد ناتوان کننده و یا بی حسی اندامها شود.
تشخیص استئوآرتریت:
برای آنکه پزشکتان بتواند تشخیص صحیحی بدهد بهتر است که شما توصیف دقیقی از علائم از جمله محل و زمان بندی درد داشته باشید.پزشکتان مفصلتان را معاینه می کند و ممکن است برایتان رادیوگرافی و یا بررسی های دیگر تصویربرداری را جهت تعیین آسیب مفصل و بررسی مشکلات دیگر مفصل تجویز بکند.پزشک شما ممکن است آزمایش خون نیز برای بررسی سایر اشکال آرتریت یا التهاب مفصل توصیه بکند.
عوارض طولانی مدت:
برعکس آرتریت روماتویید ، استئوآرتریت اندامهای بدن را تحت تاثیر قرار نمی دهد و بیماری ایجاد نمی کند ولی می تواند به بدشکلی هایی منجر شود که در راه رفتنتان اختلال ایجاد می کند.از بین رفتن شدید غضروف مفاصل زانو می تواند باعث انحنای زانو و ایجاد پای پرانتزی شود.خارهای استخوانی کناره ی ستون فقرات می تواند شیشه های عصبی را تحریک کند و منجر به درد ،بی حسی و سوزن سوزن شدن در برخی قسمت های بدن شود.
درمان:فیزیوتراپی
هیچ درمانی برای متوقف کردن ساییدگی غضروف های مفصل وجود ندارد، ولی راه هایی برای بهبود عملکرد مفصل وجود دارد.یکی از این راهها فیزیوتراپی برای افزایش محدوده ی حرکت مفصل و تقویت عضلات آن است.فیزیوتراپ ممکن است از گرما یا سرما برای درمان و کاهش دردتان استفاده کند.
وسایل کمکی:
وسایل کمکی مانند آتل های انگشتی یا زانو بند ها می تواند فشار روی مفصل را کم کرده، درد را کاهش دهد.اگر راه رفتن سخت است استفاده از انواع عصا می تواند مفید باشد.افراد دچار استئوآرتریت ستون فقرات ممکن است از استفاده از تشک محکمتر یا استفاده از کمربند یا گردنبند سود ببرند.
داروها:
وقتی استئوآرتریت تشدید پیدا می کند بسیاری از بیماران با قرص های مسکن و ضد التهاب مانند آسپرین،ایبوپروفن یا استامینوفن دردرا کاهش می دهند.کرم های مسکن یا اسپری ها هم در صورت استفاده ی مستقیم در محل درد می تواند مفید باشد.اگر با وجود استفاده از قرص ها و کرم ها درد ادامه پیدا کرد، پزشکتان ممکن است پیشنهاد تزریق استیرویید(کورتون) یا هیالورونان ها (اسید هیالورونیک) رابه صورت مستقیم در داخل زانو بدهد.
داروهای تقویتی:
به طور کلی هیچ بررسی به صورت قطعی سودمند بودن گولوکوزامین و کندورویتین را که در داروخانه ها فروخته می شود جهت کاهش درد و خشکی مفصل ثابت نکرده است. قبل از استفاده از کندورویتین با پزشکتان مشورت کنید.مخصوصا اگر از رقیق کننده های خون استفاده می کنید.برای داروهای تقویتی مانند آنتی اکسیدان های C ،E و D هیچ فایده ای به صورت قطع نشان داده نشده است.
استئوآرتریت و وزن:
اگر وزن شما زیاد است یکی از موثر ترین راههای بهبود کاهش درد و بهبود عملکرد مفاصل زانو و لگن کاهش وزن است. حتی کاهش کم در وزن باعث علائم استئوآرتریت به وسیله ی کاهش فشار روی مفاصل می شود.کاهش وزن نه تنها درد را کاهش می دهد بلکه تخریب طولانی مدت را هم کند می کند.
استئوآرتریت و ورزش:
افراد دچار استئوآرتریت با تصور اینکه درد را بیشتر می کند و فعالیت های کم استرس مانند شنا کردن،پیاده روی و یا دوچرخه سواری می تواند عملکرد و قدرت مفاصل را افزایش دهد.تمرین کردن با وزنه های سبک می تواند باعث تقویت عضلات اطراف مفاصل شود. به عنوان مثال تقویت عضله ی چارسر ران می تواند باعث کاهش درد در زانو شود.از پزشک یا فیزیوتراپتان می توانید بپرسید که کدام ورزش برایتان بهتر است.
آیا جراحی برای شما مناسب است؟
اگر استئوآرتریت با زندگی روزانه به شدت تداخل داشته باشد و علائم با استفاده از فیزیوتراپی یا دارو بهبود پیدا نکند، جراحی یک انتخاب خواهد بود.تعویض مفصل در افرادی که استئوآرتریت شدید دارند کاربرد دارند.زانو و لگن مفاصلی هستند که اغلب تحت عمل جراحی تعویض مفصل قرار می گیرند.
جلوگیری از استئوآرتریت:
مهمترین کاری که شما می توانید برای جلوگیری از استئوآرتریت انجام دهید کاهش وزن است.در طول سالها وزن اضافه فشار اضافه روی مفاصل ایجاد می کند و ممکن است ساختار طبیعی مفصل را تحت تاثیر قرار دهد.جلوگیری از آسیب ها نیز مهم است؛ برای پیشگیری آسیب های ناشی از حرکات تکراری در هنگام کار تمهیداتی بیندیشید.اگر شما ورزشکار هستید از لوارم مناسب استفاده بکنید و به اصول ایمنی توجه کنید.
منبع : WebMD